Turkish 
Su yalıtımı, bir inşaatta göz ardı edilmemesi gereken en önemli uygulamalardan biridir.
Özellikle depremlerin olduğu bir coğrafya söz konusuysa, su yalıtım uygulamasının önemi
artar. Bunun nedeni, su yalıtımının, inşaattaki birçok yüzeyin dayanıklılığını arttırmasıdır.
Ayrıca, hiçbirimiz evimizin çatısından su damladığını görmek istemeyiz. Bu nedenle, bir
binanın su geçirmez olması, o binanın konforunu doğrudan etkileyen bir durumdur. Bu
noktada, suya karşı bariyer görevi gören su yalıtım uygulamaları, bir yapı için kurtarıcıdır.
Peki, en ideal su yalıtım malzemeleri nelerdir? Bir evin hangi bölümünde, hangi su yalıtım
malzemesi kullanılmalıdır ve özellikleri nelerdir? Yazının devamında, bu soruların cevaplarını
inceleyeceğiz.
Su Yalıtımı Nedir?
Binaların iç, dış, çatı ve temellerinde, su girişlerini önlemek, binaları uzun süre konforlu ve
dayanıklı kılmak amacıyla yapılan işlemlere “su yalıtımı” denir. Bu işlem sayesinde yalıtılan
yapı, belirtilen koşullarda sudan etkilenmez veya su girişine karşı direnç gösterir. Su yalıtımı
bulunmayan yapılarda, binalara sızan su, binaların gövdelerindeki taşıyıcı sistemlerini
aşındırır ve binanın yük taşıma kapasitesini düşürür. Ayrıca binaların ana taşıyıcı
sistemlerinde bozulmalara neden olarak en ufak bir toprak hareketinde veya depremde
çatlama ve kırılmalara neden olur. Öte yandan, bir binada su geçirgenliği, küf ve rutubete
neden olarak insan sağlığı için risk oluşturmaktadır. Bu aşamada su yalıtımı, bir yüzeyi suya
dayanıklı hale getiren veya hidrostatik basınç ve yağmur gibi diğer dış kuvvetler altında
sıvıların istenmeyen nüfuzunu önleyen koruyucu bir önlem olarak ön plana çıkar.
Binalarda Su Yalıtımı
Su yalıtımı uygulamalarının en çok görüldüğü alanlar, inşaat alanlarıdır. İnşaatlarda su
yalıtımı, membranlar ve bir yapıdaki bütünlüğü korumak için tercih edilen kaplamalar
kullanılarak yapılır. Öte yandan, eğer inşaatta su yalıtımı göz ardı edildiyse, ortaya çıkan
binalar, dış etkenlere karşı korunamayacağı için bozulmalara maruz kalır. Bu durumda, hava,
su, iklim, rüzgar ve nem gibi bazı doğal faktörler, yalıtımı olmayan bir bina için ciddi tehdit
haline gelir. Aşağıdaki nedenlere karşı binalarda su yalıtımı olması gerekir:
- Yağmur ve nem
- Güçlü rüzgar
- Büyük depremler
- Zayıf binaların kendiliğinden çökmesi
- Binalarda yapısal bozulma
Binalarda su yalıtımı, suyun bir binaya girmesini önlemek için uygulanan bir işlemdir.
Genel olarak, inşaat sırasında, binanın maruz kalacağı neme karşı kontrol sağlamak için
uygulanır. Bununla birlikte bir bina inşa edildikten sonra da uygulanabilir. Bina iyileştirme
veya yenileme sürecinin bir parçası olarak su yalıtımı yapılabilir.
Su Yalıtım Biçimleri ve Avantajları
Su yalıtımı, bir binada su sızıntısını ve su birikmesini önlemek için yapının dış kısmına
katmanlar halinde yapılır. Tipik olarak, bir binada su yalıtım sistemi, suyun binaya girmemesi
için çok sayıda bariyerin katmanlar şeklinde kullanılmasıyla inşa edilir. Bariyer görevi gören
çoklu katmanlar, içindeki malzeme ve tekniklerle binanın dış yüzeyinde koruyucu bir tabaka
oluşturur. Bu tabaka, sıcaklığın dışarıya kaçmasını da önleyerek, özellikle kış aylarında enerji
tasarrufuna katkı sağlar. Bu enerji tasarrufu, bina sakinlerinin de elektrik tüketiminde ve
kombi gibi diğer kaynak tüketimlerinde tasarruf etmesini sağlar. Bu yönüyle su yalıtımı,
binayı daha çevreci yaparken aynı zamanda ekonomik bir hamledir.
Çatılarda Su Yalıtımının Önemi
Türkiye’de çatılar, hem kullanıcılar hem projeciler hem de uygulamacılar tarafından
binaların hiç önem verilmeyen kısımlarından biri durumundadır. Kullanıcılar “En ucuza su
yalıtımı nasıl yaptırabilirim” kaygısı ile hareket ederken kaliteden ciddi anlamda ödün verilir.
Eğimli çatılarda, çatı kaplama malzemesi olarak genelde şunlar kullanılır:
- Bitüm esaslı oluklu levhalar
- Bitüm esaslı kiremitler
- Bitümlü su yalıtım membranları
- Asfalt şıngıllar
- Oluklu ve trapez metal levhalar
- Sandviç paneller
- Çimento esaslı kiremitler
- Çimento esaslı levhalar
- Metal kiremitler
- Seramik
- Doğal arduvaz
- Plastik esaslı levhalar
Eğimli çatılarda yaşanan en yaygın sorun, yağışlı havalarda ortaya çıkan su sızdırma
sorunudur. Su sızdırmaların tespiti, kalitesiz malzemelerin kullanıldığı çatılarda oldukça
zordur. Kaliteli malzemelerle yapılan uygulamalarda, sorunlar genellikle baca dipleri ve duvar
dipleri, anten, paratöner ve yağmur indirme sistemlerinde yapılan hatalardan kaynaklanır.
Eğimli çatılarda, su yalıtımı için genellikle bitümlü su yalıtım membranları, kiremit altı bitümlü
oluklu levhalar ve nefes alan örtüler kullanılır. Bitümlü su yalıtım membranları, eğimli
çatılarda, hemen hemen her tip çatı kaplama malzemesi altında ve teras çatılarda su yalıtım
malzemesi olarak kullanılır.
Kalitesiz malzemeler, su sızdırma sorunlarını beraberinde getireceğinden, yalıtım
uygulamasında masraftan çok kaliteye odaklanmak ve detaylara gereken hassasiyeti
göstermek gerekir. Kullanılan su yalıtım malzemesinin kalitesi kadar, uygulamayı yapacak
ekiplerin bilgisi ve tecrübesi de çok önemlidir. Su yalıtımında kullanılacak uygulama yöntemi,
çatının yapısına ve kullanılacak olan malzemenin tipine göre farklılıklar gösterir. Çatılarda
sağlam su yalıtımı yapılması için en temel adım, güvenilir ve seçkin su yalıtım malzemesi
tedarikçilerine ulaşmak ve çatının yapısı hakkında doğru bilgi vermektir. Ardından güvenilir
uzmanlar uygulanacak yöntemi kararlaştırır ve su yalıtımı uygulanır.
Duvarlarda Su Yalıtımı ve Önemi
Duvar ve cephelerde su yalıtımı, genel olarak su itici özelliği bulunan ısı yalıtım
malzemeleri kullanılarak oluşturulur. Su yalıtımı uygulanacak bölgeye göre doğru yalıtım
malzemesi değişiklik gösterir. Çatıda kullanılan su yalıtım malzemeleri ile duvar için tercih
edilen su yalıtım malzemeleri farklıdır. Duvarlara uygulanacak doğru bir su yalıtımının faydaları şunlardır:
- Rüzgarla gelen yağmurun bina içerisine nüfuz etmesini engeller ve binayı korur
- Su buharının bina içerisinden dışarıya emniyetli bir şekilde geçişini sağlar ve yoğuşma riskini ortadan kaldırır
- İçerisi ile dışarısı arasındaki hava transferini engelleyerek veya en aza indirerek ısı kaybını azaltır.
Farklı Su Yalıtım Yöntemleri
Bir yapı için uygulanacak su yalıtımında çeşitli yöntemler vardır. Doğru su yalıtımını
seçmek için bu yöntemlere yakından bakmak gerekir.
Çimento Esaslı Su Yalıtım Yöntemi
Su yalıtımı uygulamalarındaki en kolay yöntem, çimento esaslı su yalıtımı yöntemidir.
Gerekli malzemeler kolayca bulunabilir ve çeşitli tedarikçilerden temin edilebilir. Bu
malzemelerin karıştırılması ve uygulanması da kolaydır. Çimento esaslı su yalıtımı, genelde
evin banyosu ve tuvaleti gibi alanlarda tercih edilse de aşağıdaki yapılarda da kullanılır:
- Su arıtma tesisleri
- Kanalizasyon Arıtma Tesisleri
- Köprüler
- Barajlar
- Demiryolu ve metro sistemleri
- Nehir kanalları
- Tüneller
- Otoparklar
Likit Su Yalıtım Membran Yöntemi
Likit su yalıtım membran yöntemi, fırça yardımı ile sürülerek uygulanabileceği gibi
püskürtme yöntemi ile de uygulanabilir. Her iki uygulama yöntemi de su yalıtımının
performansını olumsuz etkilemez. Çimento esaslı su yalıtım türlerine göre daha fazla esneklik
sunar. Bu nedenle günümüzde daha çok tercih edilmektedir. Kaplamanın uzama özellikleri
%2000’e kadar ulaşabilir. Bunun nedeni, likitin kürlendikten sonra duvarınızda lastiksi bir
kaplamaya dönüşmesidir.
Bitümlü Kaplama Su Yalıtım Yöntemi
Bir bina yapısını su geçirmez hale getirmenin bir başka yolu da bitümlü kaplamadır.
Polimer kalitesi ve güçlendirilmiş fiber özellikleri, esneklik ve suya karşı koruma sağlar. Bu yöntem aynı
zamanda beton temellerde mükemmel olan “asfalt kaplama” olarak da adlandırılır. Ancak bu tip
kaplama seçeneğindeki bitüm esaslı malzemeler, güneş ışığına maruz kaldığında bozulabilir. Bunun nedeni, malzemenin uzun vadede kırılgan hale gelmesidir.
Bitümlü Membran Su Yalıtım Yöntemi
Bitümlü membran su yalıtımı, daha çok düşük eğimli çatılarda tercih edilen popüler bir
yöntemdir. Bitümlü su yalıtım membranı kendinden yapışkanlı bir yapıdadır. Yapışma
özelliklerini geliştirmek için bazı reçineler ve yağlar eklenebilir.
Poliüretan Likit Membran Su Yalıtım Yöntemi
Su yalıtımının başka bir biçimi, biraz pahalı bir seçenek olan poliüretan likit membrandır.
Temel olarak düz çatı alanlarında ve hava koşullarına maruz kalan alanlarda kullanılır.
Bununla birlikte, bu tip su yalıtımı oldukça esnektir ancak poliüretan, nem içeriğine karşı
fazlasıyla hassastır. Bu nedenle, uygulamadan önce beton levhanın nem içeriğini
değerlendirirken çok dikkatli olmak gerekir. Aksi takdirde, membranlar bir süre sonra
soyulabilir.
